Thee maken tips

Thee maken als echte theesommelier (18 tips)

Thee maken is veel meer dan heet water over een theezakje schenken. Theeblaadjes zijn namelijk delicaat en in veel soorten en vormen verkrijgbaar. Door de juiste behandeling en bereidingswijze bereik je het optimale resultaat. Het is helemaal niet moeilijk. Volg de onderstaande tips en serveer voortaan een hoogwaardig kopje thee als een echte thee sommelier waar je optimaal van zult genieten.

Even een korte introductie: wat is een theesommelier?

Een thee sommelier is een persoon die is gespecialiseerd in het beoordelen en bereiden van thee en in staat is om zeer gedetailleerd smaken te herkennen die zich in de drank bevinden. Daarbij worden alle zintuigen ingezet. Door de drank op deze manier te analyseren is een theesommelier in staat om op basis van zijn/haar beoordeling een advies of een beschrijving te geven aan theeliefhebbers die behoefte hebben aan tips. Theesommeliers zijn ook wel eens te vinden in betere eetgelegenheden, waar zij adviseren over de combinatie van thee met bijpassende gerechten. Han van den Broek, de oprichter van DeTheespecialist.nl, is een gecertificeerd theesommelier. Alle theemerken in de webshop zijn dan ook kritisch beoordeeld en zorgvuldig gekozen. Je kunt er dus op vertrouwen dat alleen de beste kwaliteit wordt aangeboden.

Zelf leren beoordelen (en extra genieten)

Leren van de specialist... Hieronder geven we alle tips weg om te komen tot het perfecte kopje thee. Lees en gebruik deze tips en je schotelt jezelf en eventueel je gasten gegarandeerd het lekkerste kopje thee voor. Bovendien kun je de show stelen door je gasten te vertellen hoe je de smaak van de thee omschrijft en hoe je de thee met passie en gevoel hebt bereid. Ook ben je in staat om smaken beter te herkennen. Lees, proef en geniet!

TIP 1: thee bewaren

Thee is lang houdbaar, mits goed opgeborgen. Licht, vocht en warmte zijn funest voor de kwaliteit van de thee. Daarom is het belangrijk om de thee op een goede plek te bewaren. Kies voor een plek die donker, droog en wat lager qua temperatuur is. Een goede plek is een donkere opbergkast. Bewaar thee in een afgesloten verpakking zoals een theekist.

TIP 2: gebruik goede materialen

Bij het zetten van de thee is goed gereedschap het halve werk dat past bij de zetmethode. Denk hierbij aan de theepot, zeefje, filter, kopjes/glazen, matcha klopper en/of de theewarmer. Houd er bij de materiaalkeuze (bijvoorbeeld van de theepot) rekening mee dat het materiaal invloed kan hebben op de smaak en de duur dat de temperatuur op niveau blijft. In beginsel is het advies om glas of porselein te gebruiken, zeker als je nog niet veel ervaring hebt met het effect van verschillende zetmethodes. Glas heeft dan de voorkeur, omdat zo goed te beoordelen is hoe de kleur en helderheid van de thee is. Ook kan de materiaalkeuze effect hebben op het benodigde onderhoud. Het is belangrijk om de materialen op de juiste wijze te reinigen. 

Glas en porselein zijn niet de enige materialen. Zo kiezen doorgewinterde theedrinkers voor een Yixing theepot gemaakt van klei. Ook is van oudsher metaal in omloop. De Theespecialist helpt graag met advies over het zetten van thee en materiaalgebruik. Tot slot nog een vaker gemaakte fout bij het gebruik van theefilters. Gebruik je grotere theebladeren? Kies dan ook voor een grotere theefilter, zodat de bladeren de ruimte krijgen om zich te ontvouwen, waardoor de smaken optimaal tot hun recht komen.

TIP 3: voorspoelen materiaal

Haal de kou uit de materialen die je gebruikt. Zorg ervoor dat de theepot, de glazen en eventueel andere benodigdheden (zoals de theefilter) worden voorverwarmd alvorens de thee op te schenken. Hierdoor zal de thee niet te snel in temperatuur dalen, wat de smaak ten goede komt. Spoel daarom het materiaal voor gebruik uit met kokend water.

TIP 4: temperatuur

Wat veel mensen niet weten is dat thee helemaal niet mag koken op het moment dat de thee wordt toegevoegd. De theebladeren kunnen hierdoor verbranden en zo kan er een bittere smaak ontstaan. Afhankelijk van de theesoort ligt de temperatuur namelijk tot wel 30 graden lager en bij Japanse groene thee zelfs 40 graden lager. De beste temperatuur wordt aangegeven in het zetadvies van betreffende theesoort.

 

Temperatuur om thee te maken

TIP 5: verhouding thee-water

Er bestaan vele verschillende theesoorten. Denk hierbij aan groene thee, zwarte thee, witte thee, Oolong, kruidenthee, rooibos, theebloemen, etc. elke thee heeft een eigen zetmethode. Daarbij is de verhouding tussen de hoeveelheid thee en water essentieel. Volg daarom altijd het zetadvies van betreffende theesoort en -merk.

TIP 6: theïne (cafeïne) verlagen

In thee zit theïne. Dit is hetzelfde als cafeïne wat je vindt in koffie. Hoe hoger de theeplant groeide, hoe hoger het theïne-percentage. Wil je dit verlagen? Theïne komt als eerste vrij, nadat het theeblaadje of theezakje het water raakt. Je kunt het theewater na een minuut trekken weggooien. De thee die je daarna maakt zal een lager theïne-gehalte hebben. 

TIP 7: tijdsduur thee trekken

Bij het zetadvies wordt ook aangegeven hoelang de thee moet trekken. Door dit goed te timen komt de smaak en de kwaliteit van de thee optimaal tot zijn recht. Van het advies kan worden afgeweken wanneer je liever een sterker of lichter kopje thee wilt. Haal het zakje altijd uit de thee(pot) als de gewenste sterkte is bereikt.

TIP 8: thee opschenken

Nadat het water de juiste temperatuur heeft bereikt kan de thee worden opgeschonken. Je kunt ervoor kiezen om op de gangbare manier op te schenken of op de professionele Gong Fu Cha methode. De gangbare methode betekent dat je het water rustig en in een vloeiende beweging op de thee(bladeren) schenkt. De Gong Fu Cha methode is een traditionele Chinese ceremonie, waarbij het water van grote hoogte op de thee wordt geschonken. Hierdoor komen smaakelementen en speciale oliën vrij. Meer smaak en spektakel dus.

TIP 9: voorkom theeschuim

Fervente theedrinkers hebben het vast wel eens gezien: theeschuim. Dit is niet lekker. Er zijn twee oorzaken:

  • Het theewater is niet aan de kook gebracht, waardoor zich onopgeloste gassen in het water bevinden. De thee reageert hierop.
  • Het water bevat te veel kalk. Dit kan per regio verschillen. ‘Hard’ water is geen goede basis voor lekkere thee. Ontharden (hiervoor is de juiste apparatuur voor nodig) of flessenwater biedt uitkomst.

TIP 10: temperatuur vasthouden

Na het opschenken van de thee is het belangrijk om de temperatuur te behouden. Zo ben je ervan verzekerd dat de thee tot de laatste slok perfect is. Een theelichtje is hiervoor uitermate geschikt. Een dubbelwandige theepot is ook een aanrader. Of een traditionele theemuts natuurlijk. Zo wordt de thee continu lichtjes verwarmd. Het is belangrijk dat de theezakjes, theebladeren of theebloemen uit het water zijn gehaald om te krachtige smaken en zelfs verbranding te voorkomen.

TIP 11: hergebruiken

Veel mensen hergebruiken de theezakjes of theeblaadjes meerdere keren. Dit wordt in vakjargon ook wel re-steeping genoemd. Je kunt als stelregel gebruiken dat alle verse thee hergebruikt kan worden. Er zijn zelfs theesoorten waarvan de eerste zetting wordt weggegooid, omdat de smaak van de zetting(en) daarna lekkerder is. Dat komt doordat de theeblaadjes tijdens het verwerkingsproces compacter worden gemaakt. Bij de eerste aanraking met water ontvouwen de blaadjes zich langzaam. Bij de tweede zetting zijn de blaadjes hierdoor ontvankelijker voor het water, wat de smaak ten goede komt.

TIP 12: entourage

Je kent dat wel: een wijntje, een pilsje of een cocktail smaakt extra lekker in een speciale omgeving. Denk hierbij aan een terrasje aan het strand, een authentieke wijnbar of een zonnige vakantiebestemming. De juiste setting maakt alles lekkerder. Dat kan ook thuis. Steek wat kaarsjes aan, zet een lekker muziekje aan, dim de lichten en zet iets lekkers op tafel. Dan smaakt de thee nóg lekkerder.

 

Ingrediënten toevoegen aan thee

 

TIP 13: voeg ingrediënten naar wens toe

In principe hoeft aan thee niets te worden toegevoegd., maar het kan wel. er zijn theeliefhebbers die bijvoorbeeld melk, suiker, fruit of honing toevoegen. Citroen, maar ook andere fruitsoorten kunnen vers worden toegevoegd aan de thee.

TIP 14: proeven met alle zintuigen

Voor een optimale smaaksensatie is het belangrijk om alle zintuigen te gebruiken. Begin al met het bekijken van en ruiken aan de theeblaadjes voordat ze in de thee verdwijnen. Beoordeel ook de kleur en de helderheid van de thee. Het theewater is bij voorkeur niet troebel. Ruik ook even aan de thee. Dan is het tijd om te proeven. Laat de eerste slok thee rustig door de mond gaan, zodat alle mondhoeken zijn ‘aangeraakt’ en houd de thee even in de mond en adem uit door de neus. Zo komt de smaak optimaal tot zijn recht. Besteed aandacht aan de verschillende fasen tijdens de slok: eerste aanraking, rondgang en de afdronk/nasmaak. De nasmaak kan tot wel een uur in de mond blijven.

TIP 15: kwaliteit van de thee

De kwaliteit van de thee is al af te zien aan de bladeren. Het mooiste is om volledige bladeren te hebben met theeknoppen. Het advies is om thee te serveren in een doorzichtige pot/kop. Zo kan de kwaliteit van de thee al met het oog worden beoordeeld. Kwalitatief goede thee is namelijk helder en doorzichtig. Troebele thee is vaak slecht(er) van smaak.

TIP 16: Effect op lichaam en geest

Thee heeft een rijke historie. In het verre oosten is thee onlosmakelijk verbonden met positieve effecten op lichaam en geest. Thee wordt bijvoorbeeld vaak geassocieerd met yoga. Deze gedachtegang heeft ook het westen bereikt. Het zijn overigens niet alleen spirituele invloeden, want de ingrediënten van thee hebben ook feitelijk effect op bijvoorbeeld alertheid en de stoelgang. Onderzoeken hebben uitgewezen dat thee ook allerlei medische klachten verminderd of voorkomt.

TIP 17: Thee bij de maaltijd

Thee kun je drinken bij het ontbijt, de lunch en het diner. Sterker nog, thee kan een heel belangrijke rol vertolken tijdens de maaltijd. Zo kun je tussen de gerechten door even spoelen met thee. Dit is goed voor de smaakpapillen, waardoor de smaken van je eten nog beter tot hun recht komen en je dus optimaal kunt genieten van de ingrediënten. Ook foodpairing met thee is een ware rage. Door gerechten weloverwogen te combineren met de juiste theesmaken maak je van elke hap een feestje. Nog een stap verder is thee meenemen in de bereiding. Dan ga je echt smaken met elkaar verenigen. Het eerste waar je aan denkt is ijsthee maken, maar er zijn veel meer mogelijkheden zoals het maken van smoothies. Behalve thee toevoegen aan dranken kun je er zelfs mee koken. Zo kan thee een vervanger zijn voor water bij bijvoorbeeld de bereiding van soep of als kruiden of marinade bij bijvoorbeeld vlees, vis of rijst. Ook bij het nagerecht kan het als ingrediënt dienen, bijvoorbeeld bij ijs en fruit.

TIP 18: Welke smaak past bij jou

Thee is er in een breed palet aan smaken en vormen. Van gemberthee tot fruitthee, van rooibos tot hibiscus thee, van kruidenthee tot theebloemen. Wit, groen, zwart... Noem maar op. En wat te denken van alle verschillende zetmethodes.

Sommige mensen vinden thee wat bitter (astringent) vindt, probeer dan eens witte of groene thee. Of maak zelf ijsthee van je favoriete theemerk. Ben je een echte zoetekauw? Dan zou je er natuurlijk voor kunnen kiezen om suiker of honing toe te voegen. Een meer verantwoorde (gezonde) keuze is om een thee te kiezen die van nature al zoeter is. Kies dan voor een hoge kwaliteit matcha thee. Houd dan wel rekening met de juiste bereidingswijze. Andere opties zijn pu-erh of theeëen met toevoegingen zoals zoet fruit of kruiden.

De beste manier om jouw favoriete thee te ontdekken is door er goed voor te gaan zitten en, met behulp van deze tips, lekker te gaan proeven. Probeer ook eens smaken die niet je eerste keus zijn. Daag je smaakpupillen uit en wordt zelf een theespecialist!